กรมอนามัย เปิดหลักสูตร ‘ประชาชนรอบรู้ ห่างไกล NCDs ขยับกายดี กินดี ไม่ป่วย’ ผลสำรวจพฤติกรรมสุขภาพที่พึงประสงค์มีแนวโน้มดีขึ้น

           กรมอนามัยส่งเสริมให้คนไทยมีพฤติกรรมที่เหมาะสมเพื่อป้องกันโรค NCDs จากการสำรวจพบว่ามีคนไทยร้อยละ 39.14 ที่พึงประสงค์ ในการป้องกันตัวเองจากโรค NCDs พร้อมเปิดหลักสูตรใหม่ประชาชนรอบรู้ห่างไกล NCDs ขยับกายดี กินดี ไม่ป่วย ปรับพฤติกรรม สร้างความรอบรู้ด้านสุขภาพ เร่งลดโรค NCDs
         แพทย์หญิงอัมพร เบญจพลพิทักษ์ อธิบดีกรมอนามัย กล่าวว่า จากนโยบายคนไทยห่างไกล NCDs ขยับกายดี กินดี ไม่ป่วย สวยหล่อ อายุยืน กระทรวงสาธารณสุขได้เล็งเห็นถึงผลกระทบของปัญหาโรค NCDs พบ คนไทยเสียชีวิตจากโรค NCDs มากกว่า 4 แสนคนต่อปี ป่วยเพิ่มใหม่ปีละ 2 ล้านคน สูญเสียงบประมาณเพิ่มมากขึ้นทุกปี โดยเฉพาะปี 2567 สูญเสียงบประมาณถึง 7 หมื่นล้านบาท กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข จึงร่วมมือกับภาคีเครือข่ายสาธารณสุขทุกจังหวัดทั่วประเทศยกระดับความรอบรู้ด้านสุขภาพในระดับองค์กรและชุมชน โดยกำกับติดตามผ่านศูนย์รวมข้อมูลและกิจกรรมส่งเสริมความรอบรู้ด้านสุขภาพประเทศไทย (ระบบสาสุขอุ่นใจ) ซึ่งมีประชาชนสนใจเข้าร่วมกิจกรรมส่งเสริมความรอบรู้ด้านสุขภาพและปรับเปลี่ยนตนเองให้มีพฤติกรรมสุขภาพที่ดี จำนวน 56,452 คน (ข้อมูล ณ วันที่ 30 เมษายน 2568) พบว่า ประชาชนเพียงร้อยละ 33 ที่ไม่กินของหวานและขนมที่มีแป้งและน้ำตาลมาก ร้อยละ 35 ไม่กินอาหารไขมันสูง ร้อยละ 37 ไม่เติมเครื่องปรุงรสเค็ม มีการออกกำลังกายวันละ 30 นาที หรือเดินวันละ 10,000 ก้าว เพียงร้อยละ 41 และร้อยละ 50 กินผักวันละ 4 ทัพพี และผลไม้ วันละ 2 ส่วน หรือ 2 กำมือ สำหรับพฤติกรรมที่คนไทยส่วนใหญ่ปฏิบัติเป็นประจำ คือ ไม่สูบบุหรี่ ร้อยละ 86 แปรงฟัน วันละ 2 ครั้ง  นานครั้งละ 2 นาที ร้อยละ 84 มีปฏิสัมพันธ์ทางสังคมกับเพื่อน ครอบครัว อารมณ์ดี ไม่เครียด ร้อยละ 75 ไม่ดื่มแอลกอฮอล์ ร้อยละ 72 และนอนวันละ 7 - 9 ชั่วโมง ร้อยละ 68

          แพทย์หญิงนงนุช ภัทรอนันตนพ รองอธิบดีกรมอนามัย กล่าวว่า จากผลพฤติกรรมสุขภาพยังถือเป็นความท้าทายของกรมอนามัยในการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมประชาชนที่เคยชินให้ถูกต้องอย่างยั่งยืนมากขึ้น ที่ผ่านมา เน้นการสร้างสภาพแวดล้อมในองค์กร ชุมชน เพื่อปรับเปลี่ยนพฤติกรรม โดยมีเป้าหมายให้คนไทย มีอัตราความรอบรู้ด้านสุขภาพเพียงพอร้อยละ 82 และมีองค์กรรอบรู้ด้านสุขภาพที่จัดกิจกรรมส่งเสริมความรอบรู้ด้านสุขภาพป้องกันหรือชุมชนโลว์คาร์บ ไม่ใช่โลว์แคล จำนวน 6,000 ชุมชน มีประชาชนในชุมชนเข้าร่วมกิจกรรม จำนวน 112,175 คน ในปี 2568 สำหรับความรอบรู้ด้านสุขภาพระดับบุคคล ปี 2567 กรมอนามัย จัดทำหลักสูตรครอบครัวรอบรู้สุขภาพห่างไกล NCDs  (Health literate family) เพื่อเพิ่มความรอบรู้ด้านสุขภาพ ส่งต่อความรอบรู้ให้กับผู้ป่วยและผู้ดูแล ให้สามารถจัดการดูแลสุขภาพตนเองได้ โดยปัจจุบันมีผู้ผ่านการอบรม จำนวน 159,940 คน และมีความคาดหวังว่าหลังจบกิจกรรมประชาชน จะมีพฤติกรรมสุขภาพที่ดีมากขึ้น
 

         นายแพทย์อัครวัฒน์ เพียวพงภควัต ผู้อำนวยการกองส่งเสริมความรอบรู้และสื่อสารสุขภาพ กล่าวเพิ่มเติมว่า หลักสูตรล่าสุดที่เปิดตัว จะเน้นในกลุ่มเสี่ยงและกลุ่มที่ป่วยเป็นโรค NCDs แล้ว ต้องการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมเพื่อเลิกหรือลดการกินยา ชื่อหลักสูตร ประชาชนรอบรู้ห่างไกล NCDs ขยับกายดี กินดี ไม่ป่วย 7 เรื่อง ได้แก่ 1) รอบรู้ตัวเลขด้านสุขภาพ ประกอบด้วย ความดันโลหิต น้ำตาลในเลือด รอบเอว ดัชนีมวลกาย ระดับไขมันในเลือด 2) เทคนิคลดความดัน ก่อนต้องกินยา การลดน้ำหนัก การออกกำลังกาย กินอาหารที่เป็นผักสด ผลไม้สด และการนอนหลับที่ดี 3) การปรับเปลี่ยนพฤติกรรม เข้าสู่เบาหวานระยะสงบ (DM Remission) คำนวณคาร์บตามน้ำหนักตัว คุมคาร์โบไฮเดรต 4) 8 วิธี ลดน้ำหนักลดอ้วน ลดเสี่ยง NCDs 5) ออกกำลังกาย คุมเบาหวาน ความดัน 6) ฉลาด อ่านฉลาก (GDA) ที่แสดงค่าพลังงาน น้ำตาล ไขมัน และโซเดียม เพื่อช่วยเลือกซื้ออาหาร ลดความเสี่ยงโรคอ้วน และโรค NCDs และ 7) เบาหวาน ความดัน ต้องดูแลสุขภาพช่องปาก เพราะเสี่ยงต่อการเป็นโรคปริทันต์ โดยแปรงฟันด้วยยาสีฟันผสมฟลูออไรด์ อย่างน้อยวันละ 2 ครั้ง ใช้ไหมขัดฟัน ลดของหวาน และพบทันตแพทย์อย่างน้อยปีละ 1 ครั้ง ลงทะเบียนได้ที่ ศูนย์รวมข้อมูลและกิจกรรมส่งเสริมความรอบรู้ด้านสุขภาพประเทศไทย (ระบบสาสุขอุ่นใจ) https://sasukoonchai.anamai.moph.go.th

        
***

กรมอนามัย / 13 พฤษภาคม 2568