รู้ทัน! พยาธิแฝงกายใต้ผิว

สถาบันโรคผิวหนัง กรมการแพทย์ เตือนประชาชนเกี่ยวกับโรคพยาธิชอนไชผิวหนัง เป็นโรคที่พบได้บ่อยในผู้ที่เดินเท้าเปล่า หรือเด็กที่นั่งเล่นบนพื้นดินที่ชื้นแฉะปนเปื้อนมูลสัตว์ แนะนำประชาชนควรสวมรองเท้าในขณะ   ออกจากบ้านเสมอ หลีกเลี่ยงการนั่งหรือสัมผัสบนดินทรายที่อาจปนเปื้อนมูลสัตว์ ซึ่งจะทำให้พยาธิสามารถชอนไช เข้าสู่ผิวหนังได้

นายแพทย์สกานต์ บุนนาค รองอธิบดีกรมการแพทย์ กล่าวว่า โรคพยาธิชอนไชผิวหนัง เป็นโรคผิวหนังที่เกิดจากพยาธิตัวกลมระยะตัวอ่อนชอนไชเข้าสู่ผิวหนัง โดยมักเกิดจากพยาธิปากขอที่พบในสัตว์หลายชนิด ซึ่งพบได้บ่อยที่สุด คือ จากแมวและสุนัข (Ancylostoma braziliense, A.caninum) จากวัวและควาย (Uncinaria stenocephala และ Bunostomum phlebotomum) และพยาธิเส้นด้ายของสัตว์ (Strongyloides spp.) สำหรับพยาธิตัวจี๊ด (Gnathostoma spinigerum) การเคลื่อนที่ตัวอ่อนของพยาธิจะอยู่ในผิวหนังชั้นลึก ย้ายที่ไปมา ต่างกับกลุ่มพยาธิปากขอ เนื่องจากไม่ใช่ที่อยู่ของพยาธิเหล่านี้ ทำให้พยาธิไม่สามารถเติบโตเป็นตัวแก่ในคนได้ จึงไชอยู่ในผิวหนังจนตายไปเอง หรือภูมิต้านทานของร่างกายมาจัดการหรือจากการรักษา

นายแพทย์วีรวัต อุครานันท์ ผู้อำนวยการสถาบันโรคผิวหนัง กล่าวว่า พยาธิตัวอ่อนในระยะติดต่อ  พบในดินที่ชื้นแฉะที่ปนเปื้อนมูลสัตว์ และจะไชเข้าสู่ผิวหนังปกติ หรือผิวที่มีแผล ในคนที่เดินเท้าเปล่า หรือเด็กที่นั่งเล่นบนพื้นดิน หรือทรายบริเวณชายหาด อาการของผู้ที่ถูกพยาธิชอนไชผิวหนัง คือ อาการบวมแดง อักเสบและปวด    พบผื่นบริเวณมือ เท้าหรือก้นที่สัมผัสกับดินทรายโดยตรง เห็นเป็นเส้นนูน แดง หรือตุ่มน้ำใส ขนาดประมาณ 3 มิลลิเมตรและอาจยาวได้ถึง 20 เซนติเมตร คดเคี้ยวไปมา ตามการไชของพยาธิ ซึ่งจะเคลื่อนที่ได้วันละ 2-3 มิลลิเมตร ถึงหลายเซนติเมตร มีอาการคันมาก อาการทางผิวหนังมักจะเกิดใน 1-5 วันหลังสัมผัส และคงอยู่ได้นาน 2-14 สัปดาห์หรือนานเป็นปี อาการอื่นๆ ที่อาจพบในผู้ป่วยบางราย เช่น อาการทางปอด อาจรู้สึกแสบร้อนที่หน้าอก และอาจมี     เสียงหวีดและไอ

    แพทย์หญิงอรยา กว้างสุขสถิตย์ แพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านโรคผิวหนัง สถาบันโรคผิวหนัง กล่าวเพิ่มเติม การรักษาโรคนั้นจะใช้ยาฆ่าพยาธิชนิด Albendazole 400 มิลลิกรัมต่อวัน นาน 3 วัน หรือ Ivermectin รับประทานครั้งเดียว เป็นการรักษาที่ได้ผลดี เนื่องจากในประเทศไทยพบอัตราการเป็นโรคพยาธิปากขอสูงในแมวและสุนัขจึงมีโอกาสที่พยาธิปนเปื้อนในสิ่งแวดล้อมมาก ในส่วนของการป้องกันที่ดีที่สุด คือ 1.สวมรองเท้าทุกครั้ง หรือ         ไม่เดินเท้าเปล่าในขณะออกจากบ้าน 2.หลีกเลี่ยงการนั่งหรือสัมผัสดิน ทราย ที่ปนเปื้อนมูลสัตว์ 3.ถ่ายพยาธิในแมวและสุนัข เพื่อไม่ให้มีการแพร่ปรสิตสู่ดิน

*****************************************

#พยาธิไชผิวหนัง #กรมการแพทย์ #สถาบันโรคผิวหนัง #ทำดีที่สุดเพื่อทุกชีวิต

#สถาบันโรคผิวหนังที่ชาวไทยไว้วางใจและภาคภูมิใจ

                                                                                                          -ขอขอบคุณ-

                                                                                                          19 มิถุนายน 2568