คณะเวชศาสตร์เขตร้อน ม.มหิดล แถลงผลทดสอบการใช้วัคซีนไข้เลือดออก ชี้ได้ผลดีในกลุ่มที่เคยติดเชื้อมาก่อนไม่ว่ากี่สายพันธุ์ 81.9% ขณะที่มากกว่ากลุ่มที่ไม่เคยเป็นไข้เลือดออกที่วัคซีนได้ผล 52.5% เผยเหมือนการไปกระตุ้นความจำของร่างกาย ผลทดลองฉีดแล้วไม่ทำให้เป็นไข้เลือดออกแน่นอน

จากกรณีที่องค์การอนามัยโลก (WHO) แนะนำให้ประเทศที่มีการระบาดสูงใช้วัคซีนไข้เลือดออกในการป้องกันโรคไข้เลือดออก ทางสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา (อย.) ได้ขึ้นทะเบียนวัคซีนไข้เลือดออกเมื่อช่วงปลายปี 2559 เช่นเดียวกับอีก 17 ประเทศที่ให้การรับรองวัคซีนและสามารถนำมาฉีดให้ประชาชนได้ ทั้งนี้ วัคซีนดังกล่าวสามารถช่วยป้องกันไข้เลือดออกจากเชื้อไวรัสเดงกีทั้ง 4 สายพันธุ์ได้ 65.6% และป้องกันความรุนแรงของโรคได้ถึง 93.2% และป้องกันการเข้ารับการรับการรักษาในโรงพยาบาลได้ 80.8%

ล่าสุดเมื่อวันที่ 22 ส.ค. ที่คณะเวชศาสตร์เขตร้อน มหาวิทยาลัยมหิดล มีการแถลงข่าวเรื่อง “วัคซีนไข้เลือดออก : จุดเปลี่ยนเพื่อการป้องกันแบบองค์รวม” โดย รศ. (พิเศษ) นพ.ทวี โชติพิทยสุนนท์ นายกสมาคมโรคติดเชื้อในเด็กแห่งประเทศไทย กล่าวว่า ผลการศึกษาประสิทธิผลของวัคซีนไข้เลือดออก 4 สายพันธุ์ พบว่าผู้ที่เคยติดเชื้อมาแล้ว เมื่อได้รับวัคซีนไข้เลือดออกสามารถป้องกันโรคไข้เลือดออกได้มากถึง 81.9% ในขณะที่ผู้ที่ไม่เคยติดเชื้อมาก่อนสามารถป้องกันได้ 52.5% ทั้งนี้ วัคซีนดังกล่าวเกิดจากการผสมกันระหว่างวัคซีนเชื้อไข้เหลืองพ่วงกับชิ้นส่วนของเชื้อไข้เลือดออกทั้ง 4 สายพันธุ์ เป็นวัคซีนที่ไม่ก่อโรค แต่จะมีการกระตุ้นให้ร่างกายสร้างภูมิคุ้มกันต่อเชื้อเดงกีทั้ง 4 สายพันธุ์

“จากการศึกษาพบว่าการฉีดวัคซีนเหมือนการไปกระตุ้นความจำของร่างกาย ดังนั้น คนที่เคยติดเชื้อเดงกีมาก่อนไม่ว่าจะกี่สายพันธุ์ ทำให้ได้ผลดีกว่าคนที่ไม่เคยติดเชื้อมาก่อน พิสูจน์ให้เห็นว่าการฉีดวัคซีนไข้เลือดออกไม่ทำให้เกิดโรคไข้เลือด ไม่เหมือนการติดเชื้อโดยธรรมชาติจากการถูกยุงกัด ส่วนที่กลัวว่าฉีดแล้วจะเป็นการติดเชื้อครั้งที่ 2 ทำให้อาการป่วยรุนแรงนั้น จากการศึกษาในกลุ่มตัวอย่างกว่า 30,000 คน เป็นระยะเวลา 6 ปี ยังไม่พบเหตุการณ์ดังกล่าว” รศ. (พิเศษ) นพ.ทวี กล่าว

รศ. (พิเศษ) นพ.ทวี กล่าวอีกว่า วัคซีนไข้เลือดออกสามารถป้องกันไข้เลือดออกที่เกิดจากเชื้อไวรัสเดงกีได้ทั้ง 4 สายพันธุ์ แนะนำให้ฉีดในผู้ที่มีอายุ 9-45 ปี ฉีด 3 ครั้ง เว้นระยะ 6 เดือน และ 12 เดือนจากการฉีดเข็มแรก ซึ่งระยะเวลาการป้องกันโรคได้นานแค่ไหนหลังจากฉีดครบ ยังไม่สามารถบอกได้แน่ชัด แต่จากการติดตามผู้ที่ฉีดมาเป็นเวลา 6 ปี พบว่าภูมิคุ้มกันยังสูงอยู่

รศ.ดร.นพ.ประตาป สิงหศิวานนท์ คณบดีคณะเวชศาสตร์เขตร้อน กล่าวว่า ขณะนี้มีการวิจัยบ่งชี้ว่ากลุ่มผู้ที่ติดเชื้อ แต่ไม่มีอาการมีจำนวนสูงมาก ประมาณ 3 เท่าของผู้ป่วยที่มีอาการ ที่สำคัญและน่าเป็นห่วงคือ กลุ่มนี้เป็นกลุ่มที่สามารถแพร่เชื้อผ่านยุงลายไปยังผู้อื่นได้มากกว่า 10 เท่า ก่อให้เกิดผลกระทบที่เกิดขึ้นกับประเทศในด้านเศรษฐกิจ ประเทศไทยสูญเสียเงินไปกับภาระค่าใช้จ่ายดังกล่าวสูงมากถึง 290 ล้านบาท เป็นอันดับ 2 ในแถบเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ รองจากประเทศอินโดนีเซีย

อนึ่ง ปัจจุบันวัคซีนไข้เลือดออกมีให้บริการในโรงพยาบาลรัฐและเอกชนบางแห่ง ราคาเข็มละประมาณกว่า 2,000 บาท โดยใน รพ.รัฐราคาจะถูกกว่า รพ.เอกชน.