ผ้าสปันบอนด์ เป็นผ้าที่พบว่ามีการนำมาใช้ในการผลิตหน้ากากอนามัย มีข้อมูลที่แชร์ต่อกันมาว่าผ้าสปันบอนด์แตกยุ่ยง่าย เกิดฝุ่นละอองขนาดเล็กที่สูดดมมากๆ อาจเสี่ยงมะเร็ง ข้อมูลนี้จริงเท็จอย่างไร Sanook Health มีคำตอบจาก กรมการแพทย์ มาฝากกัน

"ผ้าสปันบอนด์" คืออะไร?

เพจเฟซบุ๊ก อ๋อ มันเป็นอย่างนี้นี่เอง by อาจารย์เจษฎ์ ของ รศ.ดร.เจษฎา เด่นดวงบริพันธ์ อาจารย์ประจำภาควิชาชีววิทยา คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ผ้าสปันบอนด์ (spunbond) เป็นผ้าที่เกิดจากการอัดขึ้นรูป จากเส้นใยพลาสติกจำพวกโพลีพรอไพรีนโดยตรง ต่างจากการทอผ้าทั่วไปที่เอาเส้นใยสังเคราะห์มาเป็นเส้นด้ายสำหรับถักทอ และ ผ้าสปันบอนด์ มันก็ใช้เป็นองค์ประกอบปรกติมาตรฐาน ของหน้ากากอนามัยทางการแพทย์อยู่แล้ว

หน้ากากอนามัยทางการแพทย์ที่เราใช้กัน จะผลิตจากผ้าใยสังเคราะห์ 3 ชั้น มีคุณสมบัติในการกรองฝุ่น ป้องกันของเหลวซึมผ่าน และป้องกันการแพร่กระจายของเชื้อโรคจากการไอหรือจาม

ซึ่งผ้าใยสังเคราะห์ทั้ง 3 ชั้น จะผลิตจากวัสดุต่างกัน ดังนี้

• ชั้นนอก ทำจากวัสดุผ้าสปันบอนด์โพลีพรอไพลีนสังเคราะห์ ซึ่งมีคุณสมบัติที่ยอมให้อากาศผ่านเข้าออก และไม่ดูดซึมน้ำ มีความหนาตั้งแต่ 14-20 กรัม
• ชั้นกลาง ทำจากแผ่นกรองที่เรียกว่า Melt Blown Filter ซึ่งมีความหนาตั้งแต่ 20-25 กรัม (แผ่นกรองนี้ ยิ่งหนา ยิ่งมีประสิทธิภาพในการกรองเชื้อโรคที่ดีกว่า)
• ชั้นใน ทำมาจากวัสดุผ้าสปันบอนด์โพลีพรอไพลีน เช่นเดียวกันกับชั้นนอก แต่จะมีความหนาตั้งแต่ 20-25 กรัม

ผ้าสปันบอนด์ เสี่ยงมะเร็ง?

นายแพทย์สมศักดิ์ อรรฆศิลป์ อธิบดีกรมการแพทย์ กล่าวว่า ตามที่มีการเผยแพร่ข้อมูลหน้ากากอนามัยผ้าสปันบอนด์ ที่เกิดจากเส้นใยสังเคราะห์ของโพลิเมอร์ ที่เป็น “Polypropylene (PP) นั้นซึ่งมีกลิ่นฉุน แตกยุ่ยได้ง่าย จะก่อให้เกิดฝุ่นละอองขนาดเล็กที่เรียกว่าไมโครพลาสติก หากสูดดมเข้าไปในร่างกาย มีความเสี่ยงในการเกิดโรคมะเร็ง ทางสถาบันมะเร็งแห่งชาติ ได้ให้ข้อมูลว่า หน้ากากอนามัยผลิตจากใยสังเคราะห์ประเภทเดียวกันกับผ้าสปันบอนด์ ซึ่งทำมาจากพลาสติกกลุ่ม Polypropylene

จากรายงานขององค์การวิจัยมะเร็งนานาชาติ (International Agency for Research on Cancer; IARC) ระบุว่าพลาสติกกลุ่ม Polypropylene ไม่จัดเป็นสารก่อมะเร็งในมนุษย์ หรืออยู่ในกลุ่ม 3 ดังนั้น ปัจจุบันการใช้หน้ากากอนามัยที่ทำมาจากผ้าสปันบอนด์ จึงยังไม่มีข้อมูลว่าทำให้เกิดโรคมะเร็ง

นายแพทย์จินดา โรจนเมธินทร์ ผู้อำนวยการสถาบันมะเร็งแห่งชาติ กล่าวเสริมว่า พลาสติกกลุ่ม Polypropylene ที่นำมาใช้ผลิตผ้าสปันบอนด์ใช้ระยะเวลาในการย่อยสลายเร็วกว่าพลาสติกทั่วไปทำให้เกิดความกังวลว่าพลาสติกชนิดนี้จะย่อยสลายเป็นไมโครพลาสติกแล้วปนเปื้อนในสิ่งแวดล้อม อย่างไรก็ตามปัจจุบันยังไม่มีรายงานทางวิชาการที่ยืนยันแน่ชัดถึงไมโครพลาสติกกลุ่ม Polypropylene ที่ตกค้างในสิ่งแวดล้อมแล้วก่อให้เกิดโรคมะเร็งในมนุษย์ ดังนั้นจึงไม่ควรตื่นตระหนกเกี่ยวกับการใช้หน้ากากอนามัยจากใยสังเคราะห์สปันบอนด์

ขอขอบคุณ

ข้อมูลจาก กรมการแพทย์